Het ministerie van Economische Zaken vindt het geen probleem dat de Delftse chipmaker Nowi in Chinese handen terechtkomt. De start-up maakt duurzame chips die geen batterij nodig hebben maar hun energie uit de omgeving onttrekken. Best handig als je de batterij in slimme apparaten niet steeds hoeft op te laden, vooral als je bijvoorbeeld in een frontlinie opereert.

De overname die een jaar geleden bekend werd, resulteerde direct in Kamervragen. Nowi wordt namelijk overgenomen door Nexperia uit Nijmegen. Dat stamt af van een bedrijfsonderdeel van Philips, maar is sinds enkele jaren in handen van het Chinese tech-bedrijf Wingtech. En daar zit precies het probleem of eigenlijk de angst van een aantal Kamerleden. De kennis van Nexperia en nu dus ook Nowi is op deze manier toch in handen van de Chinese staat terecht gekomen.

De AIVD waarschuwt al jaren voor spionage door China. De chipsector is bekend doelwit van deze spionage. Zo is ASML al meerdere keren door Chinese werknemers bestolen van concurrentiegevoelige informatie en mag de chipmachinebouwer uit Veldhoven bepaalde machines niet meer aan China leveren.

De VS en Europa proberen samen de chipsector te beschermen tegen China. Nexperia onder dwang van de Britse overheid vorig jaar al een fabriek in Wales moeten verkopen. Waarom laten we het Chinese Nexperia hier dan wel een innovatieve chipfabrikant als Nowi overnemen?

In Nederland hebben we sinds juni de nieuwe Wet Veiligheidstoets die onze tech-sector moet beschermen tegen risicovolle investeringen, fusies en overnames. Als de overheid een veiligheidsrisico ziet, kan die een overname terugdraaien. De Kamerleden vroegen de minister van Economische Zaken dan ook om de overname van Nowi te toetsen aan deze nieuwe Wet Veiligheidstoets.

Maar verbazingwekkend genoeg liet demissionair minister Adriaansens maandag aan de Kamer weten dat de overname niet onder de Wet Veiligheidstoets valt. Die wet geldt wel als het bedrijf producten maakt voor militaire toepassingen, en dat is volgens de minister bij Nowi niet het geval.

Dat is een opvallende conclusie. Nowi heeft een lading patenten op unieke technologieën die volgens eigen zeggen heel handig zijn in allerlei alledaagse toepassingen, van slimme horloges tot slimme schoenen. Natuurlijk hamert Nexperia op de alledaagse toepassingen, maar dat betekent niet dat de chips niet gebruikt worden voor militaire toepassingen.  

Een jaar geleden werd bekend dat Russisch wapentuig zoals de gevechtsdrones vol zitten met de ‘onschuldige’ chips van onder meer Nexperia. Ondanks het exportverbod op chips, zijn huis-tuin-en-keukenchips, soms letterlijk afkomstig uit wasmachines, in handen van de Russen. Dus waarom gaat het ministerie erin mee dat de chips van Nowi niet militaire toegepast worden? Je zou verwachten dat Nederland zijn lesje had geleerd nadat we via bedrijfsspionage in de jaren zeventig Pakistan aan een atoombom hielpen.

Deze column is op 29 november 2023 gepubliceerd in het Noordhollands Dagblad, Leidsch Dagblad, de Gooi- en Eemlander, Haarlems Dagblad en IJmuider Courant.