Het zou op alle fronten baanbrekend zijn als er na 63 jaar een hormoonvrije anticonceptiepil op de markt komt. Farmaceutische bedrijven wil namelijk geen cent investeren in de ontwikkeling van een alternatief omdat ze simpelweg nog te veel verdienen aan ’de pil’.

Natuurlijk heeft de pil vanaf zijn intrede op de Nederlandse markt in 1962 veel goeds gedaan voor generaties vrouwen. Voor het eerst kregen vrouwen de keuzevrijheid om niet meer als broedmachines door het leven te gaan. Ze werden minder jong moeder en konden daardoor langer investeren in hun opleiding en carrière. Dat zorgde ervoor dat meer vrouwen een eigen inkomen kregen en financieel onafhankelijk werden.

De pil is sindsdien het populairste anticonceptiemiddel voor jonge vrouwen. Maar het dagelijks slikken van de hormonen geeft veel vervelende bijwerkingen. Daardoor holt de populariteit de laatste jaren achteruit. In 1998 slikten nog zeven op de tien vrouwen in de leeftijd van 18 tot 24 jaar de pil. In 2023 was dat aandeel al bijna gehalveerd. Bovendien geven 750 duizend pilgebruikers aan liever een alternatief te willen. Ze willen een pil zonder hormonen maar met hetzelfde gebruiksgemak.

Dat lijkt nu gevonden in de vorm van mifepriston 50 mg. Je slikt het als pil, eens per week in plaats van dagelijks. Het bevat geen hormoon, maar een soort anti-hormoon dat de werking van het zwangerschapshormoon progesteron blokkeert. Het verandert het slijmvlies van de baarmoeder zodat er geen innesteling van een zwangerschap plaatsvindt.

In hogere dosering is het middel al bekend als abortuspil. In lage dosering blijkt het goed te werken als voorbehoedsmiddel. Dat is al getest in het buitenland. Het mooiste resultaat was dat de vrouwen in het onderzoek helemaal geen last hadden van bijwerkingen. Behalve dan dat ze veel minder of soms zelfs helemaal geen bloedverlies meer hadden. Halleluja!

Maar voordat de hormoonvrije pil als voorbehoedsmiddel de Nederlandse markt op mag, is er nog een groot praktijkonderzoek nodig. Vrouwen die mifepriston 50 mg een jaar lang willen testen, kunnen zich daarvoor aanmelden bij de ziekenhuizen in Alkmaar, Den Helder, Leiden, Almere en Rotterdam.

Baanbrekend is dat de pil, omdat er geen hormonen in zitten, veilig te gebruiken is door vrouwen met een verhoogde kans op erfelijke borstkanker. Bovendien verwachten de onderzoekers dat het kan helpen tegen de zeer pijnlijke menstruaties van endometriose. Dus ook vrouwen die daar last van hebben, kunnen zich aanmelden voor het onderzoek.

Maar het meest baanbrekende is toch wel dat het dure onderzoek niet wordt gefinancierd door de farmaceutische industrie. Via crowdfunding haalt de Nederlandse arts Rebecca Gomperts, oprichter van abortusorganisatie Women on Waves, de benodigde financiering op bij onafhankelijke donateurs. De donateurs zijn vrouwen die dankzij de pil carrière hebben kunnen maken en hun eigen geld hebben verdiend. Zij kiezen er nu voor om hun geld terug te investeren in een patentvrije, betaalbare pil voor de volgende generaties. Baanbrekend!

Deze column is op 21 mei 2025 gepubliceerd in het Noordhollands Dagblad, Leidsch Dagblad, de Gooi- en Eemlander, Haarlems Dagblad en IJmuider Courant.