Een groep particuliere beleggers klaagt de Nederlandse Staat aan omdat nieuwe regelgeving ervoor zorgt dat ze niet meer de hoofdprijs kunnen vragen voor een bezemkast in de hoofdstad.

Zo’n 400 huisjesmelkers, die zich hebben verenigd in stichting Fairhuur, vinden het onterecht dat de overheid de WOZ-waarde van een huurwoning nog maar voor 33% laat meetellen bij het bepalen van de huurprijs. Ze stellen dat dit inbreuk doet op hun recht van eigendom en eisen een schadevergoeding.

Vooral kleine woningen in Amsterdam en Utrecht, waar de WOZ-waardes door de opgefokte woningmarkt extreem hoog liggen, dreigen nu onder de liberalisatiegrens te vallen. Die grens wordt volgend jaar verhoogd naar 1026,71 euro waardoor een deel van de huurwoningen niet langer in de vrije sector valt. Die woningen die ze nu commercieel voor hogere huurprijzen wegzetten, worden dan opeens onderdeel van de sociale huurvoorraad, klaagt Fairhuur.

Op hun website lichten de verhuurders toe dat de nieuwe plannen de woningmarkt ook helemaal niet helpen. Want met die nieuwe regels komen er geen nieuwe woningen vrij, alleen zullen ze die tegen een lager tarief aan iemand met een lager inkomen moeten verhuren. En met de nieuwe regels is het misschien zelfs niet meer rendabel om de kleinere woningen aan te houden voor verhuur, en zullen de huisjesmelkers overgaan tot verkoop. Dan zijn er nog minder huurwoningen.

Hadden we niet juist een probleem met betaalbare huurwoningen voor middeninkomens in de stad? En hadden we niet juist een enorm tekort aan betaalbare koopwoningen voor starters?

Om hun betoog kracht bij te zetten, stellen ze dat er eigenlijk helemaal geen woningnood is. Want op Funda staan in Amsterdam volgens hun telling 110 woningen te koop met een vraagprijs onder de 3 ton, ‘ruimschoots bereikbaar voor een middeninkomen’. En daarvan staan er 49 al meer dan 30 dagen te koop. “In tijden van een wooncrisis zou je verwachten dat ook die woning wel een klant zou hebben. Fairhuur denkt dan ook dat het meer om wooneisen en wensen gaat, dan om een dak boven je hoofd in Amsterdam.”

Een vlugge kijk op Funda leert dat er inderdaad een paar betaalbare woningen al een tijdje te koop staan in Amsterdam. Dat zijn dan wel microwoningen of een kelder zonder ramen, die zelfs de pandjesbazen van Fairhuur niet interessant vinden om op te kopen.

Het is misschien niet gek dat de huisjesmelkers niet zo blij zijn met de nieuwe regels. Maar tot 2015 mochten ze de WOZ-waarde überhaupt niet meetellen en was de maximale huurprijs voor een flatje in Amsterdam niet hoger dan die in Oude-Pekela. De huisjesmelkers hebben even een paar jaar vrij spel gehad in een tijd waarin de huizenprijzen door het dak zijn gegaan. En nu dat enigszins aan banden wordt gelegd, stappen ze met krokodillentranen naar de rechter.

Ik ben heel benieuwd of die hun recht op het vragen van de hoofdprijs ook belangrijker vindt dan het recht op huisvesting.

Deze column is op 18 oktober 2023 gepubliceerd in het Noordhollands Dagblad, Leidsch Dagblad, de Gooi- en Eemlander, Haarlems Dagblad en IJmuider Courant.