Waardeloze treinstakingen publieksvriendelijker dan de NS

Column Irene de Bel

NS-topman Wouter Koolmees zei over de zoveelste treinstakingen ’waardeloos dat onze reizigers hier nu weer de dupe van worden’. Ja, het brengt een aantal reizigers flink in de problemen, maar voor de meesten was het even zoeken naar alternatief vervoer, of de staking als excuus gebruiken om lekker thuis te blijven. Wij pakken als reizigers dat leed en ongemak uit solidariteit voor het personeel. Daar hoeft Koolmees zich geen zorgen om te maken.

Het is vooral waardeloos dat die treinstakingen blijkbaar nodig zijn, omdat de NS niet goed voor zijn personeel wil zorgen. Hoewel dat laatste niet helemaal waar is. Voor bepaald personeel zorgt de NS net wat beter. Zo kreeg Koolmees zelf afgelopen jaar een loonsverhoging van 4 procent.

Dat had hij vast verdiend, maar niet omdat hij alle targets van op tijd rijden en voldoende zitplaatsen had gehaald, want die werden niet gehaald. Toch steeg zijn salaris in 2024 van 458.782 naar 477.133 euro. Met diverse aanvullende vergoedingen kwam zijn totale beloning uit op 559.231 euro.

Naast de bestuursleden hadden de commissarissen van de NS blijkbaar ook wat extra’s nodig. De RvC-leden, die toezicht houden op Koolmees, kregen afgelopen jaar 15 procent meer geld. Hun beloning was vergelijkbaar met het jaarsalaris van een conducteur.

Alleen hoefden de RvC-leden daar slechts 1,5 keer per maand voor te vergaderen. De conducteurs die voor dat bedrag elke dag, ook ’s nachts en op zon- en feestdagen, op de trein stappen, mogen van Koolmees maximaal 3,25 procent erbij krijgen. Echt waardeloos dat de vakbonden daar niet wat dankbaarder voor zijn en toch meer eisen.

Dat kan de NS namelijk echt niet betalen. Het jaarverslag van 2024 tekent een verlies van 142 miljoen euro onder de streep. Had Koolmees daar als topman niet wat aan kunnen doen? Dat had hij als econoom vast wel gewild, maar hij mag van het ministerie niet zomaar de kaartjes duurder maken om de begroting te sluiten. Daardoor kampt de NS nu met een zogenaamd ’inflatiegat’. Dat is natuurlijk ook heel waardeloos.

Het is eigenlijk wel raar dat de overheid jarenlang elektrische auto’s heeft gesubsidieerd, maar de collectieve elektrische trein niet, dacht Koolmees. Terwijl de trein, voorzien van wind- en zonne-energie, minstens zo duurzaam is. Maar gelukkig had de oud-minister nog wat lijntjes lopen in Den Haag. Dus ritselde hij dat het ministerie een deel van het inflatiegat zou compenseren. In één gouden handjeklap 120 miljoen euro erbij op de balans.

Dat was nog niet genoeg. Ook de treinreizigers moeten echt een deel van de inflatie compenseren. Na nieuwe afspraken met de overheid, worden de kaartjes dit jaar daarom ruim 6 procent duurder. Dat betekent dat de treinreizigers bijna twee keer zo veel ’inflatiecompensatie’ aan de NS betalen, als de NS bereid is aan het eigen personeel te geven. En dan de treinstakingen publieksonvriendelijk noemen.

Deze column is op 18 juni 2025 gepubliceerd in het Noordhollands Dagblad, Leidsch Dagblad, de Gooi- en Eemlander, Haarlems Dagblad en IJmuider Courant.